شاه عاشق، کنیزک غافل، طبیب شافی، و زرگر عاجز چهار جاذبه زندگی انسانی‌اند که در داستان نخست مثنوی مولانا به تصویر کشیده شده‌اند. چهار شخصیت بارز و شاخص که هریک بازی زندگی را به سویی و کویی می‌برند. در کتاب حاضر این چهار شخصیت به همراه یک مرد مدرن حرکت آدم‌ها در جاده مهرورزی را به نمایش می‌گذارند و نقد حال همه آدم‌ها می‌کنند.

از جهان عین تا جهان ذهن و تمایز و ارتباط آنها با یکدیگر، از مراد و آداب مهرورزی تا معنای تقدیر و تسلیم و تکلیف، از فرایند کاوش مدرن ناهشیاری آدم‌ها تا کامروایی دل و نفس آدم‌ها در جهانی اسطوره‌ای در جهت شفا و هلاک، همگی بر محور این پنج شخصیت پرداخته و پیموده شده‌اند. زندگی ما به دست کدامیک در حال چرخش و جهش است؟